Propere straten door gratis toiletten aan te bieden is geen utopie (2013)

 

Propere straten door gratis toiletten aan te bieden is geen utopie

Plasactie VZW zoekt deze Gentse Feesten 2051 handtekeningen van de 16-plus Gentenaars om het thema van gelijke sanitaire rechten opnieuw op de agenda van  de gemeenteraad te plaatsen. Het burgerinitiatief bewees reeds haar succes bij het afschaffen van het verbod op het dragen van o.a. een hoofddoek door het personeel dat de stad vertegenwoordigt. Wie denkt dat gebrek aan toiletten en hoofddoeken niets met elkaar te maken hebben heeft het fout voor.

Dit jaar kunnen de vrouwelijke feestgangers zoals elk jaar gratis gebruik maken van het damesurinoir MissWizz dat dit jaar in een kunstzinnig kleedje op de Gentse Feesten prijkt . Dat kunstzinnig kleedje van MissWizz is mogelijk gemaakt dankzij de artistieke inbreng van Sander De Meester, van Graffiti VZW en de logistieke ondersteuning van de organisatoren van Rockabilly Day VZW en het Stedelijk Secundair Kunstinstituut, SKI. Bovendien kunnen alle feestgangers zich dit jaar de EHBO-toiletset aanschaffen. Die EHBO-toiletset is speciaal samengesteld om allerlei sanitaire nachtmerries te verhelpen.

1 lege beker = 1 gratis plasbeurt

Vorig jaar kreeg het voorstel van Plasactie “1 beker = 1 gratis plasbeurt” op de website van het VRT-verkiezingsprogramma 'De Vragende Partij', na de politiek geladen 'Oosterweelverbinding' in Antwerpen, de meeste stemmen in Vlaanderen. Als gevolg daarvan  engageerden alle lijsttrekkers zich om rond  het populairste voorstel een verkiezingsbelofte te doen.

Aangezien niemand zich tegen gelijke sanitaire rechten voor  mannen en vrouwen durft uit te spreken,beloofden  alle partijen meer sanitaire gelijkheid. Met het burgervoorstel willen de activisten de politici nog eens aan hun verkiezingbelofte herinneren en een stemming voor het invoeren van het voorstel “1 beker = 1 gratis plasbeurt” in de gemeenteraad van Gent afdwingen. We zetten graag de voordelen van dit systeem op een rij:

  1. Propere straten dankzij de gratis toiletten is geen utopie. In ruil voor  een lege wegwerpbeker kunnen de mensen gratis naar het toilet gaan.
  2. De consumenten betalen niet meer apart voor het toiletgebruik waar ze als klanten recht op hebben. De kosten van het aangeboden gratis sanitair zijn  inbegrepen in de prijs van de consumptie.
  3. Zowel vrouwen als  mannen betalen evenveel voor eten en drinken en op die manier dragen ze evenveel bij tot het aanbod en onderhoud van gratis propere toiletten.

Gentse Feesten 2013: nog eens 15 extra gratis mannenurinoirs

Plasactie VZW voert al bijna 10 jaar actie op de Gentse Feesten voor een gelijk aantal gratis toiletten voor vrouwen als gratis aangeboden urinoirs voor mannen.  Toch verandert er ook deze Gentse Feesten niet fundamenteel veel  voor de vrouwen tegenover vorig jaar. Schepen

Christophe Peeters, de nieuwe schepen van Financiën, Feesten, Middenstand en Innovatie van de Stad Gent trok dit jaar opnieuw het aantal gratis urinoirs op met 15 eenheden wat 60 extra plasmogelijkheden voor mannen betekent. Hiermee hoopt de stad het wildplassen van vooral mannen te beperken. Nochtans ziin de anti-wildplas-affiches van de stad op zowel  mannen als vrouwen gericht. Alleen hebben wildplassende dames beduidend minder gratis plaspunten als mannen.

Concreet vraagt Plasactie vzw met het burgerinitiatief:

  1. Dat de organisatoren van kermissen, stadsevenementen, dekenijfeesten en braderieën  evenveel gratis toiletten voorzien voor vrouwen als voor mannen.
  2. Dat de horecazaken (met of zonder een terras)  tijdens kermissen, stadsevenementen, dekenijfeesten en braderieën hun toiletten niet  sluiten en hun sanitair  gratis aanbieden, minstens aan hun eigen klanten.
  3. Dat  het  systeem “1 beker = 1 gratis plasbeurt” wordt ingevoerd. Dat is een middel om de discriminatie tussen mannen en vrouwen zoveel mogelijk op te heffen omdat iedereen evenveel betaalt voor zijn/haar drank. Via dit systeem komt er ook minder afval terecht op straat.

Gelijke plasrechten zijn  een grondrecht

De overleden Gentse ethicus en rechtsfilosoof professor Koen Raes vatte de gelijke plasrechten als volgt samen:

“Gelijke plasrechten? Is dat nu geen spijkers in laag water zoeken? Hoe kan men zich nu om zulke wisjiewasjies druk maken? Er zijn heus wel fundamentelere zaken! Ik hoor het menigeen al opmerken. En nochtans: het gaat hier wel degelijk om een zeer primaire behoefte,ja, een nood, die niet minder belangrijk is dan het recht op voedsel en drank. Men kan mensen heel erg diep kwetsen en vernederen door met die behoefte geen rekening te houden en wie ooit eens heel erg lang, door omstandigheden, zijn plas of kak heeft moeten ‘ophouden’ zal erkennen dat het hier allerminst om een frivoliteit gaat en het zelfs 

onze gezondheid raakt. De manier waarop Simone de Beauvoir in La valse des adieux Jean Paul Sartre’s incontinentie-problemen ruim uitsmeert doet vermoeden dat ze er een zeker pervers genoegen in schiep de filosoof in al zijn kleinheid te vernederen en krijgsgevangenen kunnen vertellen hoe men erin slaagde hun menselijkheid onderuit te halen door op de tijd om hun behoefte te doen te beknibbelen. De plas niet kunnen ophouden, het vervult ons met schaamte. Ook hier kan er letterlijk sprake zijn van ‘aanranding van de eerbaarheid’ van een persoon. Nee, het gaat wel degelijk om een nood die in aanmerking komt om als recht erkend te worden, als grondrecht. En voor grondrechten, daarvoor geldt het gelijkheidsbeginsel, zoveel is zeker”.

Gebrek aan toiletten en hoofddoeken

Naar het schijnt waren de huizen in de oude Medina waar de profeet Mohammad aan politiekemacht won niet voorzien van toiletten. Bij elke zonsondergang groepeerden vrouwen zich om buiten de stad achter de zandduinen hun behoefte te doen. Sommige misdadige bendes van Medina vielen bij deze gelegenheid de vrouwen lastig, maakten vervelende opmerkingen of  lagen zelfs op de loer om een geïsoleerde vrouw aan te randen. De kledijvoorschriften in Medina voor moslima’s, hadden als doel dat ze erkend werden als “gelovigen” en met rust werden gelaten.

We zijn nu in de 21ste eeuw en op de Gentse Feesten zien we  min of meer hetzelfde scenario:  mannen die op wacht staan terwijl  vrouw lief bij  zonsondergang ergens tussen  twee auto’s in, een plasje doet. Reden: Nog steeds te weinig gratis toiletten voor vrouwen. Een geïsoleerde vrouw die geen wacht heeft riskeert  niet alleen de confrontatie met lastige mannen  maar ook een GAS-boete  voor wildplassen. Een vrouw in hurkende positie ziet het GAS-gevaar niet afkomen. Bovendien zijn de vrouwen een veel gemakkelijkere prooi voor de politieagenten aangezien zij minder snel kunnen vluchten en minder agressief zijn dan dronken mannelijke wildplassers.

Vorig jaar kwamen meerdere klachten binnen omdat de politie de wildplasser aan  het  gouverneurshuis  en op en rond de Vlasmarkt niet vatte omdat men vreesde voor schermutselingen met  dronken feestgangers. Bovendien legden de agenten uit dat het beschermen van het gouvernementshuis tot hun prioriteiten behoorde en niet de wildplassers die  vlak  voor hun ogen de portalen van de bewoners besmeurden.

RockabillyDay te Assenede

Wie meent dat aanbieden van gratis toiletten op festivals en evenementen een onmogelijke zaak is heeft het fout. Niet alleen in het buitenland maar ook bij  ons zijn er, nog dichter bij huis dan de Paulus Feesten in Oostende, organisatoren die ook op  sanitair vlak goed  bezig zijn. Eén ervan is de oprichter van  de Rockabilly Day VZW, James Laureyns (39j) die al 13 jaar op  rij in Assenede aan zijn bezoekers gratis toiletcomfort aanbiedt.

“We krijgen elk jaar ongeveer 7000 bezoekers op ons tweedaagse festival in Assenede die de oldtimers van  de jaren ‘50 komen bewonderen. Wie met een oldtimer van voor 1965 naar het festival komt, betaalt geen ingang. Andere bezoekers betalen een bescheiden 10 euro ingang om zich te vermaken  met  de muziek uit die tijd gespeeld in  een decor uit  de jaren vijftig.  Het sanitair comfort voor ons bezoekers behoort tot één van onze prioriteiten en  is inbegrepen in de ingangsprijs die ze betalen”, aldus James Laureyns.

Liefst 4% van de totale uitgaven voor de organisatie van het festival gaat naar het gratis aanbieden van 4 plaszuilen (16 urinoireenheden), 23 gewone toiletten en 1 toilet voor  mensen met een rolstoel. James is ervan overtuigd dat de kosten voor de  sanitaire dienstverlening inbegrepen moeten zijn in de prijs die  de bezoekers voor de ingang en/of drank en eten betalen.

Damesuninoir MissWizz in een nieuw kunstzinnig kleedje

Dit jaar pakt de actiegroep Plasactie VZW opnieuw uit met een reeks acties. Eén ervan is het verfraaien  van het damesurinoir MissWizz die ze al twee jaar gratis ter beschikking van de feestende dames stelt op de Gentse Feesten. Het activistisch karakter van het damesurinoir staat dit jaar letterlijk en figuurlijk buiten kijf.

Hiervoor zochten de plasactivisten hun inspiratie bij de HUMO-actie van 2003. HUMO sponsorde  gedurende zes maanden een graffiticreatie op de buitenkant van 3 publieke urinoirs in het centrum van de stad. De stad Gent wilde toen graag de kunstaspecten van gewenste graffiti benadrukken en  het  taboe rond het publiek sanitair op een originele manier aanpakken. Helaas, dit initiatief betrof enkel  de (heren)urinoirs. Door gebrek aan voldoende gratis en hip sanitair voor vrouwen heb ik de actiegroep Plasactie opgericht! Zo is de strijd voor gelijke plasrechten voor vrouwen en mannen in Gent begonnen.

“Gelijke sanitaire rechten voor vrouwen en mannen", "Civilisatie begint van op de pot" en "Toiletten kunnen kunstwerken zijn die de  openbare ruimte kunnen verfraaien" zijn trouwens enkele  van de vele  slagzinnen van Plasactie VZW.

******

Graffiti VZW

Rockabilly Day op 31 augustus en 1 september

Stedelijk Secundair Kunstinstituut